Emoties. Mogen ze er zijn?
Ik neem je even mee naar een tafeltje bij de tuindeuren. Er zit een meisje.
Je bent net vier jaar en zit aan je speeltafel bij de tuindeuren. Met volle aandacht ben je bezig in een nieuw gekregen kleur- en stickerboekje. Je peutert met moeite een sticker los, eentje die je op dat moment het leukst vindt. Hij valt van je vinger op de binnenkant van de kaft. Daar wil je hem niet hebben. Hij moet ergens anders. Je hebt een plannetje met deze mooie sticker. Maar oppakken lukt niet. Hij zit al vastgeplakt. Voorzichtig probeer je hem los te peuteren. Het gaat mis. Een stukje scheurt in en breekt af. Er scheurt nog een stukje af en dan nog een! Geschokt kijk je naar het resultaat. Jouw leuke, mooie sticker is kapot. Je begint hard te huilen.
Geen woorden
Je vader en moeder hebben niet gezien wat er is gebeurd. Op de vraag wat er aan de hand is kan je niet gelijk antwoorden. Er zijn nog even geen woorden. Alleen tranen. Je kruipt bij je moeder op schoot. Het duurt even voor je kan vertellen waarom je moet huilen. Dan snik je: ‘Mijn sticker is gebroken!’
Hoe zou jij reageren?
Dit is wat er vaak wordt gezegd:
- O, wat jammer. Maar er zijn toch nog veel meer mooie stickers in het boekje? Kom, pak je boekje maar, dan zoeken we een andere.
- Zoveel tranen voor een sticker?
- Daar hoef je toch niet zó hard om te huilen?
- Kom op meid, er zijn ergere dingen!
- Ja, lieve schat, stickers plakken nu eenmaal.
Wat jou reactie zegt
Er zit iets verstopt in die zinnen hierboven. Hiermee zeg je zonder dat je er erg in hebt:
- Jouw gevoel moet zo snel mogelijk weg
- Jouw gevoel klopt niet
- Je reageert overdreven
Mag een kind van jou verdrietig zijn als er in zijn ogen iets moois kapot is gegaan? Mag een kind huilen van schrik? Mag het even voelen wat het voelt zonder dat wij er als volwassenen van alles van gaan vinden? Mag het voelen zonder dat wij het wegwimpelen of kleiner maken? Mag een kind even huilen zonder dat we afleidingstrucs inzetten en direct oplossingen bedenken?
Emoties willen gezien worden
De mens is een wezen vol emoties. Ze komen en gaan de hele dag door. Wist je dat emoties gezien willen worden? Misschien vind je dat een gek idee. Dat kan ik mij voorstellen want dat vond ik zelf namelijk ook toen ik dat voor de eerste keer hoorde. Als emoties niet gezien worden stapelen ze zich op. Dat herken je vast wel. Ze komen er dan op een ander moment en vaak heftiger alsnog uit. Gebeurt dat niet dan veroorzaken ze op termijn lichamelijke klachten. Het is voor onze gezondheid goed om stil te staan bij wat je voelt.
Emoties benoemen
Om emoties te zien hoeven we ze alleen maar te benoemen. Zo simpel is het: "Je moet even heel hard huilen. Er is blijkbaar iets gebeurd."
Als je weet waarom het gevoel er is kan je dat er nog bijzeggen: "Je moet huilen omdat de mooie sticker kapot is gegaan."
Kan jij je verplaatsen in deze vierjarige en snappen dat dit kind hier verdrietig om is? Als dat zo is dan kan je jouw reactie aanvullen met de woorden "dat begrijp ik". Dus:
"Je moet huilen omdat de mooie sticker kapot is gegaan. Dat begrijp ik. Daar mag je best even verdrietig om zijn."
Vervolgens ben je stil. Meer hoef je niet te doen. Er worden woorden gegeven aan het gevoel van dit meisje. Zij voelt zich daardoor begrepen, wordt rustiger en kan zich herpakken. Dat kan ze zelf.
Slimme opvoedspieren
In dit soort situaties kan je mooi gebruik maken van 3 van de 8 Slimme Opvoedspieren:
- de verplaatsspier
- de benoemspier
- de stilspier
Heb je ja-maren na het lezen van mijn gebroken sticker verhaal? Mail ze mij. Ik ben nieuwsgierig.
