Deze uitersten zie ik terug op scholen en tso-organisaties door het hele land.
Allemaal liefdewerk of ook betaald werk?
Vrijwilligerswerk
Voor veel mensen is vrijwilligerswerk een manier om buiten te komen en sociale contacten op te doen. Liefdewerk omdat ze het werk belangeloos en gratis (of met een onkostenvergoeding) doen. Men wil graag iets doen voor de school en vindt het leuk om een kijkje te nemen in de schoolwereld van hun (klein)kind. Deze mensen komen vaak eens per week of minder vaak helpen.
Vrijwilligerswerk kent geen plichten, maar wel onderlinge afspraken. Ontmoet elkaar dus regelmatig tijdens vergaderingen. Geef iedereen de kans heeft zijn/haar verhaal te doen, naar elkaar te luisteren en elkaar te begrijpen. Samen zoeken jullie naar oplossingen voor lastige situaties.
Betaald werk
Mensen die als betaald tso-medewerker aan de slag gaan, hebben vaak grotere verantwoordelijkheden. Denk dan aan een grote organisatie met de omvangrijke financiën met intensieve tso-voorbereidingen, intensieve begeleiding van vrijwilligers en de organisatie van bijeenkomsten als regelmatige vergaderingen en cursussen. Medewerkers zorgen voor de continuïteit van de organisatie. Medewerkers besteden ook meer uren dan de andere tso-medewerkers op een overblijfdag zelf, vaak meer dan een uur extra naast tso-tijd. Tijd waarin voorbereidingen worden getroffen en ook overdracht van en naar leerkrachten plaatsvindt.
Door meer werkuren en meer verantwoordelijkheden staat de maximaal toelaatbare onkostenvergoeding (Belastingplan: vanaf 2019 €1700 per jaar) niet meer in verhouding tot de inzet. Het werk is echt werk en kan geen vrijwilligerswerk meer zijn.
Overdracht van het gezag
Als de school kiest voor een nieuwe vrijwillige coördinator, is het ontzettend belangrijk dat de schoolleider de tso-aanpak goed uitlegt aan het bestaande tso-team. De tso-vrijwilligers weten hoe de TSO in praktijk zal worden georganiseerd en bij wie zij kunnen aankloppen voor hulp en steun. De coördinator krijgt hierdoor het gezag overgedragen en de teamleden weten waar zij aan te zijn.
Een betaald medewerker heeft als vanzelf meer gezag om kinderen en collega’s aan te spreken en conflicten te helpen oplossen. De positie is vanaf het begin duidelijk en deze persoon hoeft zijn/haar gezag niet ‘te verdienen’.
Liefdewerk oud papier
De uitdrukking ‘Het was allemaal liefdewerk oud papier’ klinkt verwijtend. Er wordt gesproken over het misbruik van gratis inzet.
Mensen die hun ziel en zaligheid in het vrijwilligerswerk hebben gelegd en tenslotte met een náár gevoel abrupt zijn gestopt. Verwachtingen en mogelijkheden zijn blijkbaar onvoldoende besproken. De vraag is of er voldoende leiding gegeven is. Helaas zijn dit soort gevoelens en ervaringen van alle dag. Ik wens jullie dit niet toe, zonde van alle energie.
Zorg voor fijn overblijven en onderzoek samen de volgende vragen:
- Hoe is de sfeer binnen de school/tso-organisatie? Wat doen we eraan om de goede sfeer zo goed te houden?
- Is er genoeg aandacht voor elkaar en horen de vrijwilligers er echt bij? Wat doen we eraan om dit gevoel te versterken?
- Is er voldoende aandacht voor de waardering (denk niet alleen in €) van de tso-medewerkers? Worden complimenten gehoord en gevoeld (ook door kinderen/ouders)?
- Zijn alle mogelijkheden, om vrijwilligers een (klein) dienstverband te bieden, tegen het licht gehouden? Met welke criteria houden we rekening?
Ik wens je veel plezier en succes in je tso-werk!
