Leren verplaatsen in een ander
Zeker jonge kinderen vinden het lastig om zelf een conflict op te lossen. Ze kunnen boos naar je toe komen met bijvoorbeeld de klacht dat iemand iets lelijks zei. Natuurlijk probeer je dan te vragen naar de reden. “Waarom zei hij dit tegen je?”. Maar het kind haalt zijn schouders op en zegt “Gewoon”.
Het is best lastig om dingen uit andermans perspectief te zien, maar je kunt dit wel trainen. Probeer eerst te verbinden met het kind, laat het weten dat je weet hoe hij of zij zich voelt. “Wat naar, dat is niet leuk om te horen. Waarom denk je dat hij dit zei?” Op deze manier probeer je empathie bij het kind aan te moedigen. “Misschien omdat ik zei dat Rik een stomme trui aan heeft”. “Was dat de trui die hij van zijn oma heeft gekregen? Zou hij misschien daarom boos zijn…?” Natuurlijk lukt het niet altijd om op deze manier door te dringen, maar door dit veel te oefenen leren de kinderen stil te staan bij hoe de ander denkt of voelt.
Non-verbale communicatie herkennen
Binnen onze communicatie zijn non-verbale signalen ontzettend belangrijk. Misschien zeggen ze nog wel meer dan woorden. Het is dus van belang dat we kinderen leren om te begrijpen wat andere mensen bedoelen als ze geen woorden gebruiken. Je kunt dit trainen door je eigen mimiek te ondertitelen, door bijvoorbeeld te zeggen “Ik ben nu boos.” Vooral voor kinderen met ASS is dit heel fijn. Lees hierover ook mijn blog over ‘Communiceren met kinderen met ASS’.
Goedmaken na een conflict
Na een conflict laat je de twee kinderen een hand geven en ‘sorry’ zeggen. Dit is een hele belangrijke basis bij het oplossen van conflicten. Maar kinderen moeten ook leren dat dit niet altijd genoeg is. Soms moet je extra stappen ondernemen om iets goed te maken.
Voorbeelden hiervan zijn het helpen schoonmaken bij een omgevallen beker, het vervangen van speelgoed nadat het kapot is gemaakt of een excuusbrief of tekening maken om je te verontschuldigen na lelijk gedaan te hebben. Op deze manier leer je kinderen manieren aan om een breuk in de relatie te herstellen. Bij deze vaardigheid is het vooral belangrijk dat het kind begrijpt waarom hij het goed moet maken. “Als jouw brood op de grond was gevallen, wat zou dan helpen om je beter te voelen?”
Zo zie je maar dat conflicten ook heel leerzaam kunnen zijn. Kinderen kunnen op deze manier belangrijke lessen leren over wat het betekent om een relatie met iemand te hebben. Kinderen leren zich inleven in een ander en leren dat ze deel uitmaken van een grotere wereld van relaties.
Verder lezen
Meer informatie over o.a. kinderen leren omgaan met conflicten? Lees dan het boek Het hele brein, het hele kind van Tina Payne Bryson en Daniel J. Siegel.
