De aanleiding voor de petitie nu is de prijsverhoging van de VOG. Maar al langere tijd is er onvrede omdat het lijkt alsof de vrijwillige tussenschoolse opvang al jaren, keer op keer, door de overheid wordt gedwarsboomd. En dat in een tijd waarin de politiek van ons vraagt meer en meer te participeren in de maatschappij.
Een historische opsomming van tegenslagen:
1. 2007: TSO-budget in de lumpsum niet geoormerkt
Bij de bekendmaking in 2006 dat er voor personele knelpunten en scholing een bedrag in de z.g. lumpsum zou worden opgenomen, waren de verwachtingen hoog gespannen dat er nu eens geld naar de TSO zou gaan – toen ruim 17 euro per kind. De lumpsum is het totale subsidiebedrag dat een school per jaar krijgt en waar ze alles voor moet doen. Toen bleek dat geld niet geoormerkt werd voor de TSO was de teleurstelling groot.
Veel directeuren en MR’en weten tegenwoordig vaak niet eens dat er in de lumpsum een bedrag voor de TSO zit (inmiddels ongeveer 25 euro per kind) en erger, het staat vrij om dit bedrag aan andere zaken uit te geven dan aan de TSO. En dat gebeurt dus volop. Zie ook Subsidie voor scholing TSO-medewerkers weer oormerken? Ja, graag!
2. 2010: Andere schooltijden
Het lijkt er op dat het inkorten van de middagpauze een doel op zich is geworden. In 2015 laat DUO onderwijsonderzoek echter zien dat de voor- en nadelen van de verschillende schooltijdenmodellen voor de verschillende belanghebbenden (kinderen, ouders, leerkrachten en schooldirectie) helemaal niet zo eenduidig zijn. Integendeel, kijk je naar welk model het beste is voor de kinderen dan springt het Bioritme Model eruit en dit model wordt juist gekenmerkt door een lange tussenschoolse opvang.
3. 2012: De subsidie voor scholing niet verlengd
De aparte scholingssubsidie die bestond (buiten de lumpsum) werd beëindigd en niet meer verlengd, maar de verplichting bleef voortbestaan dat 50% van de aanwezige tso-medewerkers geschoold moet zijn. Op zich is de scholingseis volkomen terecht en is de eis zelfs bescheiden te noemen. Alleen waar komt het geld voor scholing nu vandaan? In artikel 45 van de wet op het primair onderwijs staat dat de school geacht wordt de kosten voor TSO door te berekenen aan de ouders.
4. 2014: Enkele scholen met hoge vrijwilligersvergoedingen aangepakt door de fiscus
Sommige scholen hebben moeite om voldoende vrijwilligers te vinden en zoeken om die reden creatieve oplossingen die niet altijd door de fiscus goed werden gewaardeerd. Het gevolg was een aantal forse belastingnaheffingen en paniek bij de vrijwilligers. Dit heeft er toe geleid dat Kamerlid Michel Rog van het CDA in 2015 heeft gepleit voor een verhoging van de vrijwilligersvergoeding middels zijn Initiatiefnota tussenschoolse opvang. Het resultaat is nog onbekend.
5. 2015: TSO uitgesloten van de Regeling Gratis VOG
In januari 2015 werd de regeling Gratis VOG geïntroduceerd. Maar tot onze teleurstelling werden de TSO en enkele andere branches expliciet uitgesloten van de regeling. Zie ook Teleurgesteld: Geen gratis VOG voor de TSO.
6. 2016: Duurdere VOG
Per 1 maart 2016 is verplichte Verklaring Omtrent Gedrag weer duurder geworden, met ruim 10 euro!
Conclusies
Het wordt scholen en vrijwilligers keer op keer moeilijk gemaakt om een kwalitatief goede TSO te draaien met overblijfvrijwilligers. Hoewel de politiek zegt de participatie maatschappij na te streven, lijkt de boodschap aan de 70.000 Nederlandse overblijfvrijwilligers toch te zijn: Blijf tussen de middag maar thuis theedrinken met je eigen kinderen. Is de overheid zich er wel van bewust dat de bescheiden vrijwilligersvergoeding voor veel gezinnen een welkome aanvulling is op het gezinsbudget? En dat de TSO voor velen een mooie gelegenheid om iets te betekenen voor de maatschappij, te participeren in het arbeidsproces en werkervaring op te doen?
Het continurooster biedt geen oplossing. Omdat veel scholen met continurooster moeite hebben de verplichte pauze voor de leerkrachten te organiseren, kiezen veel van deze scholen toch voor extra inhuur van overblijfkrachten of pleinwachten. De school mag in geval van continurooster geen ouderbijdrage vragen, terwijl ook 50% van de pleinwachten geschoold dient te zijn en zij ook allen een VOG dienen te hebben. Bovendien komen veel van deze vrijwilligers in aanmerking voor een vrijwilligersvergoeding.
