Als je gezond wilt eten kun je kiezen voor verse groenten, fruit, volkorenproducten, peulvruchten, noten en vis. En als je gezond wilt drinken kun je kiezen voor water en thee (zonder suiker) en (soja)melk.

Wat is dat eigenlijk, gezond eten?

Gezond eten is zo veel mogelijk vers en ‘puur’ eten. Zeg maar alles (of bijna alles) wat je zo uit de natuur haalt. We noemen dat ook wel ‘onbewerkt eten’. Dat is eten dat niet (of bijna niet) in een fabriek bewerkt is. Eten dat wel veel bewerkt is in de fabriek noemen we ‘bewerkt eten’.

Puur ofwel onbewerkt eten is gezonder omdat er meer vezels, vitamines en mineralen in zitten. Bij de bewerking in de fabriek gaat namelijk van alles verloren. Bovendien bevat voeding die erg bewerkt is meestal meer suiker en zout en dat is niet zo gezond.

Ik noem een paar voorbeelden:

Koeken, snoepjes, cup-a-soup zijn bewerkte tussendoortjes.

Fruit, rauwe groenten en noten zijn onbewerkte tussendoortjes.

Limonade, drinkyoghurt en knijpyoghurt zijn bewerkte dranken.

Water, melk, naturel yoghurt zijn (bijna) onbewerkte dranken.

Bruinbrood, wit stokbrood, krokante muesli en witte pasta zijn bewerkte granen.

Volkorenbrood, havermout, naturel muesli en volkorenpasta zijn van onbewerkte granen gemaakt.

En zo kan ik nog even doorgaan.

Maar het is leuker om zelf aan de slag te gaan.

Pak-een-schaar-en-knippen-maar

Voorbereiding: Vraag de kinderen om een supermarkt magazine mee te nemen met heel veel plaatjes van eten. 

Aan de slag:

Maak per groepje een groot brood van papier.

Vraag de kinderen om voedingsmiddelen uit de tijdschriften te knippen.

Vraag hen op het bord de plaatjes te leggen van onbewerkt eten dat ze lekker vinden.

Laat hen proberen het samen eens te worden: als minimaal de helft van de kinderen iets lekker vindt dan mag het op het bord komen te liggen. Misschien kunnen ze elkaar overtuigen. 

Welk groepje heeft de meeste voedingsmiddelen op het bord liggen? 

Zoek-een-scherm-en-kies-een-zoekterm

Geef de kinderen de volgende zoekopdracht als ze computers tot hun beschikking hebben. Hoe groeit:

- Amandel 

- Asperge (wat is het verschil tussen witte en groene asperges?) 

- Aubergine (waarom zou het in het Engels ‘eggplant’ heten?) 

Kunnen ze nog meer zoekopdrachten bedenken?

Rian van Nuland, rianschrijft.blogspot.com

31.12.21

De kinderen plukken bloemen uit het bloemperk rond het schoolplein en maken er kleine schilderijen van. Sommigen maken een bult van aarde met houtsnippers die er heel wat minder aantrekkelijk uitziet. ‘Wat is dat precies’, vraag ik? ‘Dat is natuurlijk ‘heksenpap’, antwoorden drie meisjes in koor. ‘Gatver…! En wie gaat dat eten dan?’ ‘Wij!’ Dus jullie zijn heksen?’ ‘Ja, wij kunnen er gewoon tegen om heksenpap pap te eten.’

Een klein jongetje noemt mij steeds ‘juffrouw hondendrol’. ‘Wil jij daar mee ophouden mij zo te noemen?’ vraag ik. ‘Nee’, gilt hij, ‘Juffrouw kleddervogel! ‘Kijk, dat vind ik nu wel slim van je, dat jij gewoon een ander woord voor hetzelfde bedenkt.’ Hij lacht van oor tot oor. ‘En ik heb vandaag nog iets geleerd van jou,’ voeg ik toe. ‘Wat dan?’ vraagt hij gretig. ‘Ik heb geleerd dat de zon een kleine keutel is. Want dat heb je wel tien keer gezegd vandaag.’ Hij brult het uit van het lachen.

Lucienne Kohler, overblijfselen

28.11.21

Juf, kent U Kabouter Plop?’

‘Ja, die ken ik wel. Wat is daar dan mee?’

‘Ik heb hem ontmoet.’

‘Echt? Waar dan?’

‘In Zeeland! Een jaar geleden!’

Ik moet even nadenken. Wat wil hij precies vertellen aan mij op deze eerste schooldag? Zijn klas en ik kennen elkaar nog niet. Misschien wil hij kijken hoe ik reageer op iets dat natuurlijk een verzinsel is. Maar hij weet nog niet dat ‘verzinsels van kinderen’ mijn speciale belangstelling hebben en ik vraag door.

‘Zag je hem op de Camping?’

Erik reageert al niet meer. ‘Jorg heeft mijn Skippybal afgepakt!’

Jorg zit prinsheerlijk op de gestolen skippybal en wipt heen en weer. ‘Ik kreeg hem van Felix!’ roept hij.

‘Ik gaf hem aan Felix en die gaf hem aan Jorg en nu zit hij er al de hele tijd op,’ zegt Erik.

‘Dan had je hem maar niet aan Felix moeten geven!’ vindt Jorg die over het schoolplein weg wipt.

‘Jorg!’ roep ik streng,’geef die bal terug aan Erik!’

‘Het is zijn eigen schuld!’ pruttelt Jorg tegen als ik op hem afloop en de skippybal in beslag neem. Erik hopt meteen vrolijk verder op de bal.

‘Erik, vertel jij morgen in de klas aan ons nog eens over je avontuur met Kabouter Plop in Zeeland?’ Hij lacht breed en knikt!

‘Wat, wat, wat?’ vraagt een meisje nieuwsgierig.

‘Oh, iets over Kabouter Plop!’ Hij trekt zijn schouders erbij op; bussiness as usual.

Maar ik hoor ze druk nababbelen als ik verder loop en hoop dat hij het hele verhaal niet al aan zijn klasgenootjes heeft verteld voordat ik morgen kom overblijven. Ik ben zo benieuwd!

Lucienne Kohler, overblijfselen

28.9.21

Bij volwassen mensen zijn PubQuizen populair. Officieel zit je dan in een pub, dat is een café, en dan ga je in groepjes een quiz spelen. Als je van spelletjes houdt kun je deze SchoolQuiz doen. Over eten.

Spelregels

Maak groepjes van 3 of 4 kinderen.
Ieder groepje krijgt pen en papier.
Ieder groepje verzint een groepsnaam en zet die boven het papier.

Quiz Vragen

Rekenen

1.
2 keer per dag fruit eten is gezond.
Als je 1 keer fruit op school eet, hoeveel keer zou je dan thuis nog fruit eten?

2.
150 gram groenten per dag eten is gezond.
Eén snoeptomaatje weegt gemiddeld 10 gram.
Hoeveel snoeptomaatjes moet je eten om 150 gram groenten te eten?

3.
1 handje noten per dag eten is gezond.
1 klein handje noten is ongeveer 15 gram (voor kinderen tot en met 8 jaar).
1 groter handje noten is ongeveer 25 gram (voor kinderen vanaf 9 jaar).
1 halve walnoot weegt 3 gram.
Hoeveel halve walnoten zou je moeten eten voor 1 handje noten? (voor jouw leeftijd)

Schrijven

4. Hoe schrijf je: Appel Banaan Champignon Druif Erwt Fruit Grapefruit Halvarine

5. En hoe: Kiwi Linzen Mandarijn Noten Olijf Peer Rode kool Sinaasappel

6. En als je er nog niet genoeg van hebt: Tonijn Ui Vis Water

Kleuren

7. Noem zoveel mogelijk soorten geel fruit. 

8. Noem zoveel mogelijk soorten rode groenten.

9. Noem zoveel mogelijk soorten bruine noten (het is niet erg als je het verkeerd schrijft, want sommige namen van noten zijn best moeilijk).

Smullen

En als laatste vraag:

10.
Wat vind jij het allerlekkerste fruit?

(Alle kinderen mogen een antwoord opschrijven en dat zijn allemaal goede antwoorden 😊)

De uitslag

De groepjes leveren hun antwoordpapier in.
Elk goed antwoord is 1 punt (dus ook elke fruit- en groentesoort).

En de winnaar is … !?

Rian van Nuland, rianschrijft.blogspot.com

24.9.21

Van 27 september t/m 1 oktober 2021 organiseert Stichting School & Veiligheid weer de Week Tegen Pesten. Het motto dit jaar is: Buitensluiten? Uitgesloten! Doe ook mee met jullie school en maak een goede start in het nieuwe schooljaar. Lees verder bij Week Tegen Pesten. 16.9.21

Ouders betalen een bijdrage voor de kosten van het overblijven en van het eten. Dit is wettelijk vastgelegd. De school mag bepalen hoe hoog die bijdrage is. De oudergeleding van de medezeggenschapsraad moet met het bedrag instemmen. Lees verder bij AVS. 6.9.21

Het uitgangspunt is dat scholen terugkeren naar hun normale schoolrooster. Als een school de vaste schooltijden wil aanpassen, gelden de normale procedures. Zoals afstemming met de medezeggenschapsraad van school. Lees de handreiking van VOO.
29.8.21

Basisschoolleerlingen zijn vorige week weer naar school gegaan of beginnen a.s. maandag of volgende week weer. Scholen starten of met het reguliere rooster zoals vanouds, voor alle COVID-19-maatregelen van het afgelopen schooljaar. Of zijn overgestapt op een continurooster.

MR raadplegen voor invoering continurooster

Officieel hoort de MR geraadpleegd te worden bij invoering van een continurooster. Raadpleging van alle ouders door de MR is in sommige gevallen verplicht, zoals bij het wijzigen van schooltijden. In andere gevallen is het wenselijk. De directie hoeft geen overleg te hebben met de tso-coördinatoren en -medewerkers.

Ik mocht, als coördinator, beide kanten meemaken. Afronden van de TSO op de ene school en het weer opstarten op de andere school.

De TSO van vorig schooljaar

Maanden zag je je tso-collega’s niet of nauwelijks. Veel scholen hadden gespreide schooltijden, breng- en haalafspraken. Ouders en vrijwilligers waren niet of zeer beperkt welkom in de school. In de meeste gevallen aten de kinderen met hun leerkracht op school, zonder ondersteuning van ouders of vrijwilligers.

De teamleden zagen elkaar niet of nauwelijks

Voor sommige medewerkers waren de contacten met leerlingen en collega’s heel belangrijk. Een groot sociaal en soms ook financieel gat, waarin ze vielen. Via de groepsapp hielden we contact met elkaar. We deelden lief en leed. Eens in de zoveel tijd nam ik met allemaal even persoonlijk contact op. En ook probeerde ik ze zoveel mogelijk op de hoogte te houden van de ontwikkelingen met betrekking tot leerlingen, leerkrachten en het overblijven.

Maandenlange onduidelijkheid over de TSO

Maanden was het onduidelijk of en wanneer we weer met de kinderen mochten lunchen en buiten spelen. Op de beide scholen waar ik werk is rond eind april de knoop doorgehakt om tot de zomervakantie de alternatieve roosters te handhaven.

Ik hoorde verhalen van scholen waarbij de TSO direct gestopt is of die bij het begin van het schooljaar stoppen. En hoe verschillend dat is verlopen. Coördinatoren die een korte mededeling ontvingen waarin werd aangegeven dat ze definitief niet meer nodig waren. Zij konden hun vrijwilligers alleen maar melden: “Dag en bedankt”. 

Informatie over de toekomst van de TSO

Gelukkig waren er ook directies die de tso-coördinatoren en -medewerkers meer geïnformeerd hebben bij de voorbereidingen. Bij enkele scholen is overleg geweest met de coördinator en is gekeken of en welke rol de TSO kan spelen bij de invoering en uitvoering van een continurooster.

Want zo kan het ook. Op allebei mijn scholen is er een enquête gehouden onder de ouders en verzorgers om te kijken naar de meningen over het invoeren van een vorm van continurooster. Op één van de scholen is toen besloten per ingang van dit schooljaar het continurooster in te voeren. Bij beide scholen ben ik geïnformeerd over de stand van zaken. En kon ik dus onze teams op de hoogte houden. Bij de school die overstapt ben ik gevraagd mee te denken over de praktische invulling zoals pauzetijden op het plein, inzetten van hulpouders e.d.

Afscheid nemen na 10 of 20 jaar trouwe inzet!

Een team met mensen waarmee je met sommigen al 10 jaar, 20 jaar samenwerkt. Ouders en externe medewerkers die altijd voor mij, elkaar en de leerlingen klaar stonden. 13 Collega’s die je moet vertellen dat het echt gaat stoppen. Ze hoeven definitief niet meer te komen eten, kletsen, spelen, pleisters plakken, lachen, een traantje wegvegen bij “onze” kinderen, want zo zagen wij ze.

Ik kan je vertellen dat het niet mee is gevallen om ze dit te vertellen. Ik was blij toen alle telefoontjes achter de rug waren. De meesten hadden het wel zien aankomen, maar toch. 

Wat rest er dan nog?

Zakelijk moest er natuurlijk het één en ander afgerond worden: Innen van onbetaalde rekeningen, afronden van vergoedingen, beslissen doel van banktegoed en speelgoed e.d.

En niet op de laatste plaats: Iedereen bedanken, Afscheid nemen. Hoe dan? Alle restaurants e.d. waren nog gesloten. Mondjesmaat gingen de terrassen open maar zeker niet voor groepen. Op school waren er ook geen veilige mogelijkheden. Dus geen afscheid van leerlingen en leerkrachten. “Dag en bedankt” zeggen via de groepsapp? Nee, dat voelde echt niet goed.

Bedankt door de school voor de TSO die altijd op rolletjes liep

Gelukkig was er een goed meedenkende collega en hadden we verzonnen om in een grote tuin of op het schoolplein na schooltijd een high-tea te laten verzorgen met veel stoelen op 1½ meter. We kochten voor iedereen een tegoedbon en maakten een persoonlijke attentie. Vlak voor de geplande datum werden de regels versoepelt en konden we terecht bij een lokale lunchroom. Iedereen kon komen en we hebben gezellig bij gekletst. Tja, dan moet je als coördinator de groep toespreken, bedanken, afscheid nemen. Gelukkig kwam de directeur mij daarbij ondersteunen. Hij liet namens het team weten hoe belangrijk de TSO al die tijd was geweest. Leerkrachten hoefden zich eigenlijk zelden bezig te houden met het overblijven. Alles liep op rolletjes. Een mooier bedankje konden we niet krijgen.

Ga jij ook weer lunchen en spelen met de kids?

In de week na het afscheid van de ene school heb ik met de 3 collega’s van een kleine ( < 40 leerlingen) school geluncht. Dit doen we jaarlijks als afsluiting van het schooljaar. Een teken van waardering maar ook erg gezellig. Waardering die ze verdienden vanwege hun flexibiliteit tussen de lock-downs en omdat, ondanks dat er geen TSO was, ze constant klaar hebben gestaan om eventueel meteen te beginnen.

Toen ik ze ging vragen of ze in september weer wilden komen had je de gezichten moeten zien: “Ja natuurlijk!”.

Vanaf vorige week konden de ouders weer tso-momenten reserveren en volgende week mag ik weer een rooster maken. Joepie. Ik ben reserve en hoop eigenlijk een beetje dat ik snel mag invallen.

Elsbeth Flipsen, OBS Den Biekurf

29.8.21

We zijn terug op de TSO! Binnen een paar weken zijn in heel Nederland alle scholen weer begonnen. Daarmee ook de TSO. Alle kinderen hebben een zomervakantie gehad. Geen kind heeft dezelfde ervaringen opgedaan. Allen hebben ze hun eigen verhaal en hun eigen herinneringen gemaakt.

Vakantieverhalen vertellen

Het is leuk om de kinderen hun vakantieverhaal te laten vertellen, maar praktisch gezien niet altijd mogelijk. Wil je de kinderen tijdens de TSO ruimte geven aan de vakantieverhalen, gebruik dan eens onderstaand spelidee. Natuurlijk is dit spelidee ook te gebruiken in de klas of tijdens de BSO. 

Wie, Wat, Waar?

Maak op een A4 blaadje 3 kolommen. Bovenaan de kolom staan de woorden; “wie”, “wat”, “waar”. Alle kinderen mogen hun mooiste herinnering in 3 woorden opschrijven. Wie was daar de belangrijkste persoon, wat deden jullie en waar was het? De woorden worden door het kind zelf gekozen. Het kan zijn dat het ene kind een persoon kiest bij de kolom wie, waar een ander Mickey Mouse invult. Of bij de kolom waar; zwembad, Oostenrijk, tuin. Alles kan en mag. 

Samenvatten

Zijn alle vakantie ervaringen opgeschreven? Dan is het nu de kunst om dit samen te vatten tot een nieuw vakantieverhaal. De namen die onder de kolom “wie” staan, zijn de hoofdrolspelers van het nieuwe verhaal. In de kolom “wat”, zal een combinatie geschreven worden van verschillende activiteiten. Misschien past dit toevallig goed bij elkaar of vraagt dit creativiteit van de groep om dit samen te voegen. Ook hier telt, alles kan samen en door elkaar. Bij de kolom “waar”, wordt duidelijk waar het nieuwe vakantieverhaal zich afspeelt.

En dan komt het verhaal tot leven

Bedenk met de kinderen hoe je het verhaal tot leven kunt laten komen. Laat de kinderen zelf bedenken hoe ze dit zouden kunnen doen. Inspiratie nodig? Denk dan bijvoorbeeld eens aan het volgende:

• Kies een plek waar het verhaal met spelmaterialen kan worden neergezet. Laat de kinderen op hun eigen manier het verhaal nabouwen. Combineer spelmateriaal, kosteloze materialen en bijvoorbeeld knutselmateriaal om kinderen op hun eigen manier een stukje te kunnen laten vertellen.
• Schrijf samen een verhaal en maak hierbij tekeningen.
• Schrijf een script en speel samen een rollenspel.

Werk samen en geef elkaar de ruimte

Alle kinderen hebben een stukje van hun eigen beleving toegevoegd aan het verhaal. Dit maakt ook dat het soms lastig is om hun eigen verhaal samen te voegen met dat van een ander. Het helpt deze kinderen wanneer er duidelijke afspraken en regels zijn. Overleg met elkaar wat fijn is voor iedereen. Maak een plan en spreek met elkaar af hoe je het gaat doen. Alle kinderen zullen dit spel op hun eigen manier invulling willen geven. Voor het ene kind is het fijn om zijn eigen persoon te creëren. Terwijl een ander graag de ingrediënten van een ander gebruikt en alles gemakkelijk samenvoegt. 

Zijn jullie de winnaar?

Is dit een passende activiteit jouw groep en hebben jullie een nieuw vakantie verhaal? Dan kun je meedoen aan onze winactie. Ik ontvang graag foto’s van het eindresultaat en een foto van de ingevulde lijst met woorden (Stuur deze voor 30 september per mail naar info@kijkopspel.nl). De foto’s kunnen we gebruiken op onze website en op onze Social Media kanalen.

De beste inzending ontvangt een leuk cadeautje voor alle kinderen!

Wendy Oude Lansink, Kijk op Spel

25.8.21

Op een hoge rots van roestbruin marmer dat op het schoolplein ter vermaak van de kinderen is neergezet zit Coralijn kaarsrecht op. ‘Hey Steenbok!’ begroet ik haar. Ze lacht. ‘Ik ben ook echt een steenbok,’ zegt ze met pretlichtjes in haar ogen.

‘Wanneer ben je jarig dan?’

‘28 December.’

‘Ja, dan ben je inderdaad een steenbok.’

Ik denk aan een vriend die 29 December jarig is en die ook echt leek op een steenbok.

‘Hou je ook zo veel van klimmen dan?’

‘Ja, heel veel! Ik klim elke dag in de Vondeltuin.’

‘Ben je wel eens naar zo’n klimwand geweest?’

‘Ja, dat kreeg ik voor mijn verjaardag.’

‘Mijn broertje is ook een steenbok.’ ‘Echt? Wanneer is hij jarig dan?’

’12 Januari.’ ‘Ja,’ beaam ik, ‘ook een echte steenbok.’

‘Ik heb mijn broertje laatst gered toen hij vast kwam te zitten in een boom. Ik kon op een tak gaan staan en heb toen de takken weggeduwd waar hij tussen ingeklemd zat. Toen hoefde de brandweer niet langs te komen.’

‘Wat fantastisch. Erg knap van je!’ Ik klom als kind ook altijd in de bomen van het Vondelpark, herinner ik mij hardop.

‘Ben jij ook een steenbok dan?’

‘Nee, boogschutter, maar die kunnen wel heel hard rennen.’

Ze knikt bedachtzaam.

Stiekem hoop ik dat ze geen Alpinist wordt. Maar ik neem aan dat de Astrologie niet zo letterlijk genomen moet worden? Waarschijnlijk moeten we meer denken in de richting van de ambitie om de maatschappelijke ladder te beklimmen of zoiets?

De volgende dag zit zij er weer. Ik ben toch benieuwd wat zij wil worden later.

Lucienne Kohler, overblijfselen

28.7.21

Het grote roze vak in de Schijf van Vijf bestaat uit voeding die veel eiwitten bevat. Ook peulvruchten en noten horen daarbij. Het zou mooi zijn als iedereen wat meer plantaardig eet. Dat is goed voor jezelf en goed voor het milieu. 

Peulvruchten zijn gezond, goedkoop en het is makkelijk om ze altijd in je voorraadkast te hebben.

Peulvruchten

Peulvruchten zijn zaden uit peulen. Bijvoorbeeld witte, bruine en zwarte bonen, kidneybonen, kikkererwten en kapucijners, linzen en sojabonen. Leuk weetje: pinda is ook een peulvrucht, die als enige rauw wordt gegeten en vaak tot noten wordt gerekend omdat ze daar meer op lijkt.

En ook: doperwten, tuinbonen, sperziebonen en peultjes zijn officieel peulvruchten, maar worden tot groenten gerekend, omdat ze daar meer op lijken.

Gezond

In peulvruchten zitten eiwitten en vezels en ook ijzer en vitamines. Dat is gezond en goed voor onder andere je weerstand, stoelgang en cholesterol.

Schijf van Vijf

Het advies is om minstens 1 keer per week peulvruchten te eten. De meeste peulvruchten zijn kant-en-klaar te koop in glas of blik en sommige soorten kun je ook gedroogd kopen. Beide vormen zijn even gezond. Als je het echt goed wilt doen, dan let je bij een blik nog even op het zout: als er minder dan 0,5 gram zout per 100 gram in zit, dan is het prima. Afspoelen helpt ook om niet te veel zout te eten.

Recepten

Het bekendste gerecht met peulvruchten is denk ik chili con (met) of sin (zonder) carne (vlees) met bonen. Of nee, nog bekender is de erwtensoep. Die wordt namelijk gemaakt van spliterwten en dat is ook een peulvrucht.

In Mexicaanse gerechten zoals taco en tortilla zitten vaak zwarte bonen of kidneybonen. Maar je kunt nog veel meer doen met peulvruchten. Linzen zijn bijvoorbeeld lekker in een salade. Heb je meteen een maaltijdsalade. Of bonen als vulling voor een wrap. 

Bonen op je bord eten

Peulvruchten zijn misschien niet zo heel bekend. Begin daarom een gesprek met de kinderen over peulvruchten. De eerste vraag is of de kinderen wel eens van peulvruchten hebben gehoord en soorten kunnen noemen. De tweede vraag of ze wel eens peulvruchten hebben gegeten.

Als er een computer in de buurt is, ga dan naar Recepten met peulvruchten. Zoek met de kinderen een lekker recept. Geef ze een blanco kaartje en laat ze daarop schrijven wat ze thuis zouden samen met hun ouders willen maken. Misschien een salade of een wrap? Vraag volgende week of het gelukt is. Het lekkerste recept mag misschien wel in de nieuwsbrief van school komen.

Meer lezen?

Rian van Nuland, rianschrijft.blogspot.com

20.6.21

foto Falko Seyffarth

Eikenbomen die vol zitten met witte spinsels rondom de takken. Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door de eikenprocessierups. Ongevaarlijk, totdat je in aanraking komt met de brandharen van deze rups. Deze haren – die met het blote oog niet zichtbaar zijn – kunnen irritatie van de huid, ogen en luchtwegen veroorzaken. Niet voor niets waarschuwen onze instructeurs deze periode extra voor deze rups. De piek van overlast wordt dit jaar in juli verwacht. Wat moet je doen als je in contact komt met de eikenprocessierups?

Waar komen ze voor?

Was het voorheen nog voornamelijk een probleem in het zuiden en oosten van het land, tegenwoordig wordt de processierups ook steeds vaker gesignaleerd in het westen van het land. Door een veranderend klimaat rukken eikenprocessierups en –vlinder steeds verder naar het noorden op. De gemeente Amsterdam neemt preventief maatregelen om de eikenprocessierups te bestrijden. De processierups zit veelal in zomereiken in bosrijke omgevingen.

Mogelijke verschijnselen

Ben jij of je kind in aanraking gekomen met de eikenprocessierups? Dan zijn bultjes, rode ogen en (heftige) jeuk mogelijke verschijnselen. Soms lijken de klachten op een verkoudheid, zoals een loopneus, hoesten en moeilijk kunnen slikken. Het kan echter nog erger: sommige mensen moeten overgeven of hebben last van duizeligheid en voelen zich niet lekker.

Wat moet je doen?

Heb jij last van bovenstaande verschijnselen of heeft je kind klachten?

• Trek dan de kleding waar de haren in zitten uit en was deze het liefst op 60 graden.
• Spoel de huid of ogen goed met lauw water en strip de huid waar de haren zitten eventueel met plakband of kleefpleister. Dit doe je door de kant met plak op je huid te plakken en er vervolgens af te trekken.
• Heb je last van hevige jeuk? Ga dan NIET krabben of wrijven, zo voorkom je dat de brandharen zich verspreiden. Crème met menthol, aloë vera of calendula kan eventueel verlichting geven.

In de meeste gevallen ben je binnen twee weken van je klachten af. Bel bij een hevige allergische reactie altijd 112! Heb je last van oogklachten, raadpleeg dan de oogarts. 

Klachten voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen. Daarom is het verstandig om niet in de buurt te komen van bomen waarin je het witte spinsel ziet zitten. Waarschuw ook je kinderen hiervoor. Met name in de maanden mei, juni en juli is de eikenprocessierups actief. Loop je door het bos of rij je langs wegen waar de rupsen zitten? Bedek dan goed je hals, armen en benen. Zitten de eikenprocessierupsen in je eigen tuin? Laat deze dan professioneel bestrijden door een ervaren bedrijf want hoe vaker je in contact komt met de rups, hoe vervelender de klachten worden.

Chantal Gooijer, EHBO-Bureau

20.6.21

Een ongeluk zit in een klein hoekje. Zeker als je kleine kinderen hebt. Zodra het zomer wordt, lopen kinderen meer risico op (kleine) ongelukken. Denk hierbij aan wespensteken, tekenbeten, oververhitting, zonverbranding en brandwonden door de barbecue. Gelukkig kun je als ouder veel van deze risico’s flink indammen. Hoe? Dat leggen we je natuurlijk graag uit. Hierbij 8 tips om deze zomer ongeschonden door te komen.

Tip 1: Afkoelen in het zwembad of op het strand? Gebruik een zwemvest en spreek af wie er op de kinderen let.

Wist je dat er ieder jaar 700 kinderen zoekraken op het strand en dat dit aantal steeds verder oploopt? Een van de voornaamste redenen is dat ouders afgeleid zijn, bijvoorbeeld door hun telefoon. Verlies je je kind een minuut uit het oog, dan kan dit al levensgevaarlijk zijn. Kinderen kunnen namelijk al in een plasje van 2 centimeter verdrinken. Daarbij is het goed om te weten dat zwembanden en zwemvleugeltjes niet beschermen tegen verdrinking, alleen een zwemvest is effectief. Dit zorgt er namelijk voor dat een kind weer op de rug draait als het dreigt te verdrinken. Kortom: gebruik een zwemvest of reddingsvest, maak duidelijke afspraken wie er op de kinderen let en laat je niet afleiden.

Tip 2: Steek jij vanavond de barbecue aan? Waarschuw de kinderen voor het gevaar.

Lekker barbecueën als afsluiting van een zomerse dag. Heerlijk, maar pas op met spelende kinderen. Een kind heeft een dunnere huid dan een volwassene waardoor hij bij dezelfde temperaturen veel sneller brandwonden oploopt. Leg je kind(eren) uit waarom de barbecue gevaarlijk is, speek af dat de kids niet in de buurt van de barbecue mogen komen (doe dit bijvoorbeeld met een zichtbare barrière van een rijtje stoelen) en ruim rollend speelgoed zoals een voetbal of frisbee op tijdens het barbecueën.

Tip 3: Geniet van de zon, maar vergeet de kinderen niet elke 2 uur in te smeren om verbranding te voorkomen.

Een kinderhuid is extra vatbaar voor de uv-straling van de zon. Daarom is het belangrijk om de huid goed te beschermen als je een dag naar het strand gaat of lekker in de tuin geniet van het zomerse weer. Wat moet je doen? Smeer je kind in met zonnebrandcrème met een minimale factor van 30 – ook onder de kleding – en doe dit elke twee uur. Vergeet hierbij het gezicht, de voeten en de oren niet. Gebruik een hoedje en zonnebril om het hoofd en de ogen te beschermen tegen de zon en ga niet tussen 12.00 en 15.00 uur de zon in, dan is de zon het sterkst. Kinderen jonger dan 1 jaar houd je helemaal uit de directe zon.

Tip 4: Wespen horen helaas ook bij de zomer. Neem maatregelen om een wespensteek te voorkomen.

Terwijl je net lekker een ijsje zit te eten, zoomen ze alweer om je heen. Hoe kun je voorkomen dat je gestoken wordt? De belangrijkste tip: blijf rustig. Wespen steken alleen wanneer zij zich bedreigd voelen. Sla dus niet om je heen en ren niet weg. In de meeste gevallen gaat de wesp dan vanzelf weer weg. Wespen komen vaak af op zoete drankjes of (restjes) eten. Drink daarom je limonade door een rietje en ruim etensresten gelijk op.

Tip 5: Plaats nooit een dekentje over de kinderwagen ter verkoeling.

Tijdens een warme zomerdag lijkt het een goed idee om je baby af te schermen van de straling van de zon door een dekentje of hydrofiele doek over de kinderwagen te plaatsen. Doe dit niet. Je kind op deze manier beschermen tegen de zon kan namelijk levensgevaarlijk zijn doordat de temperatuur onder de deken extra snel oploopt. Hierdoor kan er oververhitting ontstaan. Blijf in de schaduw of gebruik ter verkoeling een parasol.

Tip 6: Laat je kind nooit alleen achter in de auto.

Even snel de supermarkt in terwijl je kind in de auto zit? Doe dit niet! Volwassenen kunnen beter tegen de hitte dan kinderen: de lichaamstemperatuur van kinderen stijgt drie tot vijf keer sneller dan die van volwassenen. Doordat de temperatuur in een auto al binnen enkele minuten flink kan stijgen zal een kindje oververhit raken. Volgens wetenschappelijk onderzoek duurt het slechts één uur voordat de temperatuur in een geparkeerde auto hoogtes bereikt die zelfs dodelijk zijn voor een kind. Laat je kind daarom nooit achter in de auto.

Tip 7: Wandeling maken door bos of duinen? Pas op voor teken.

Teken – die in het voorjaar en in de zomer actief zijn – nestelen zich graag in het hoge gras, langs bermen en in struiken. Ze kunnen zich in de huid nestelen wat gevaarlijk kan zijn. Een tekenbeet kan namelijk vervelende ziektes veroorzaken, zoals de ziekte van Lyme. Wil je een tekenbeet voorkomen? Blijf dan op de paden lopen, bedek de huid en draag sluitende kleding. Doe bijvoorbeeld je broek in je sokken als je door het bos loopt en maak gebruik van insectenwerende middelen waar DEET in zit. Heb je toch een tekenbeet te pakken? Verwijder de teek dan zo snel mogelijk.

Tip 8: Wees voorbereid: neem een EHBO-koffer mee en volg een EHBO-cursus.

Uiteraard is het onmogelijk om je kind overal tegen te beschermen. Het kan helaas ook een keer misgaan. Zorg allereerst dat je altijd een EHBO-koffer meeneemt met de belangrijkste items, zoals een tekentang, voldoende (waterbestendige) pleisters, gaasjes, verband, een schaar, hechtstrips en een pincet. Wil jij zeker weten dat je juist handelt als je kind dreigt te verdrinken of een flinke brandwond oploopt? Volg dan een EHBO-cursus. Bij EHBO Bureau kun je een 3-uur durende EHBO-cursus volgen en leer je alle ins en outs op het gebied van eerste hulp bij baby’s en kinderen. Je leert niet alleen wat je moet doen, maar je voelt je ook een stuk zekerder in noodsituaties. Wist je dat de kosten van een EHBO-cursus soms nog vergoed worden door je zorgverzekeraar ook? Kortom, wat houdt je nog tegen? Schrijf je hier in voor een EHBO-cursus cursus voor je op vakantie gaat.

Chantal Gooijer, EHBO-Bureau

18.6.21

‘Is het waar juf dat uw man in de band speelt van de vader van Nicola?’ Helena kijkt mij met grote nieuwsgierige ogen aan. ‘Ja, dat klopt.’ Haar schouders beginnen licht te schokken en ze houdt haar hand voor haar mond. ‘Hij is *saxofonist* in Harald’s band,’ zeg ik. Nu proest ze het uit:’ Saxofonist! Whoehaahaaaaa!!!!’ Ze hangt slap naar voren over haar tafeltje. ‘Een saxo-fo-nist,’ herhaalt ze het woord langzaam en ligt weer dubbel.

‘Ja, en hij noemt zich ‘The Jazzpainter’, voeg ik toe. Ook dit is weer aanleiding voor een lachsalvo. ‘Hij is niet alleen saxofonist, maar heeft ook nog eens een heel gekke naam,’ hikt ze. ‘Maar wat is daar dan zo grappig aan allemaal?’ vraag ik tenslotte.

‘Nou, een saxofonist, dat is toch iets uit de jaren ’80? De jaren ’50 zelfs! Daarom!!’

‘Aha, daarom, nu snap ik het!’

Een video van The Pink Panter draait op het screenboard in de klas.

‘The *pink* Jazzpainter!’ had ie ook kunnen heten, probeer ik nog een lach aan haar te ontlokken, maar ze hoort mij al niet meer, zo gevangen is ze in de capriolen van The Pink Panter. Goeie soundtrack is dat toch. Moet ik eens als tip aan mijn vriend mee geven.

Lucienne Kohler, overblijfselen

28.5.21

Wij hebben een ontzettend leuke school met kinderen van 4 t/m 12 jaar. Helaas hebben wij ook te maken met Covid 19 en is het buiten spelen het enige dat wij kunnen doen.

Overblijven is nu buiten spelen

De lunch wordt samen met de leerkrachten gedaan. De onderbouw gaat per klas naar buiten, zodat het overzicht beter is. De middenbouw en bovenbouw gaan ook apart naar buiten. Het enthousiasme waarmee de kinderen naar buiten komen is zo geweldig. Er is veel speelgoed en er wordt gelachen en zonder ruzie gespeeld.

Zelfoplossend vermogen van kinderen

Gisteren was er bij de kleuters wat onduidelijkheid over wie bij wie mocht spelen. Komt er zo’n ukkie naar mij toe en zegt: juf Alie, jij hoeft het niet meer op te lossen, want dat hebben wij zelf al gedaan. Heerlijk toch. Op het grote plein is het ook gezellig. Soms wordt er bij het voetballen iemand onderuit geschopt, maar hier kunnen de profs nog wat van leren. Geen onvertogen woord, want ja, dit hoort erbij. Natuurlijk gebeuren er wel eens kleine ongelukjes, maar een pleister doet het altijd goed.

Enthousiast team

De overblijfmedewerkers zijn ook altijd enthousiast en spelen heerlijk mee. Ik ben niet meer de jongste, maar als ik al die kinderen weer zie word ik meteen 40 jaar jonger. Al met al hebben wij een geweldig enthousiast team. Wat ik hoop, is dat wij na de zomervakantie weer samen mogen eten en spelen. Als coördinator mag ik als enige naar binnen (met mondkapje) en kan ik de overblijfmedewerkers voorzien van een lekker kopje koffie of thee. Mensen wat heb ik een prachtige job.

Ik wens voor iedereen een coronavrij komend jaar.

Alie Klarus
Coördinator TSO
BS De Steenen Brug

24.5.21

Ik ben Eelke, coördinator bij onze overblijfstichting en sinds mei ook voorzitter van het bestuur van Broodje Emmaüs. De Emmaüs is een redelijk grote school met 20 groepen. Normaal gesproken hebben we hiervoor 40 overblijfouders nodig die dan eten en buitenspelen met de kinderen. Sommige groepen gaan eerst eten, andere groepen gaan eerst naar buiten. Zo ga je bij de kleuters bijvoorbeeld naar buiten met drie groepen tegelijk, dit betekent dus met zes overblijfouders.

Begonnen met buiten overblijven

Na de zomervakantie zijn we op de Emmaus begonnen met buiten overblijven. Dit omdat je nooit weet waar de overblijfouders allemaal op vakantie geweest zijn en hoe dat dan zit met de verplichte quarantaine. Op die manier hebben we maar 4 ouders per plein nodig, dus in totaal 16 ouders. Dat vinden de ouders die niet ingedeeld worden heel erg jammer.

Daarna binnen overblijven

Na twee weken zijn we binnen gaan overblijven. Hierbij zetten we normaal gesproken ook invalouders in, zodat op alle groepen twee ouders staan. Dit hebben we nu niet gedaan, we gebruiken alleen de vaste mensen. Dit betekent soms dat er maar een overblijfouder op de groep staat. Met buitenspelen kom je andere groepen tegen, dus zijn er genoeg mensen om alle kleine probleempjes op te lossen.

Toch weer naar buiten

Al vrij snel is er toch weer voor gekozen om alleen buiten over te blijven. Dit is helaas voor de ouders minder leuk, maar wel veiliger.

Alleen met leerkrachten

Toen kwam de lockdown. Tijdens de schoolsluiting waren er uiteraard wel kinderen en was ook de wens van school dat er overgebleven kon worden. Deze overblijf hebben we met een aantal coördinatoren opgepakt. Dit was een clubje van uiteindelijk zeven mensen die iedere dag een half uur met de kinderen buitenspeelden. Het eten en drinken deden de leerkrachten met de kinderen.

Terugkeer van de overblijfouders

Nadat de scholen weer open zijn gegaan zijn de overblijfouders weer ingeschakeld. Zij staan nu weer buiten op het plein waarbij er afwisselend twee of drie groepen buiten komen spelen. De overblijfouders hebben allemaal een mondkapje op, zo hopen we het zo veilig mogelijk te houden. Regelmatig hebben we uitval in verband met zieke kinderen, zieke ouders of hele klassen die in quarantaine zitten. Het blijft voor de coördinatoren iedere dag een uitdaging om het schema compleet te krijgen.

Eelke Jobse,
coördinator bij Broodje Emmaüs

12.5.21

Het was heel fijn dat we vanaf 8 februari weer mochten overblijven. Alle tso-vrijwilligers waren ook direct bereid om weer te starten. Onze school bestaat uit 16 groepen. Wij hebben gekozen voor de volgende werkwijze:

Wisselen binnen en buiten

• 12.00-12.30 uur: tso-medewerkers eten samen met de kinderen van groep 1 t/m 4 in hun eigen groep. Daarna gaan de leerkrachten zelf met hun eigen groep naar buiten.
• 12.30-13.00 uur: tso-medewerkers eten samen met de kinderen van groep 5 t/m 8 in hun eigen groep. Daarvoor zijn de leerkrachten zelf met hun eigen groep naar buiten geweest.

Naar volle tevredenheid

Dit systeem werkt naar volle tevredenheid van alle kinderen en leerkrachten. Op deze manier is het toch mogelijk om alle leerkrachten even een half uurtje pauze te geven. De tso-medewerkers hebben met deze werkwijze nog steeds contact met alle overblijfkinderen. We proberen om de tso-medewerkers zoveel mogelijk aan dezelfde groepen te koppelen. De tso-medewerkers dragen keurig een mondkapje en houden zich aan de geldende regels met betrekking tot de veiligheid.

Een groot compliment voor het verloop van de TSO op De Meerwaarde!

Marianne de Man,
Directeur OBS De Meerwaarde

7.5.21

Het is geen goed idee om de kinderopvang samen te voegen met het onderwijs, zo valt te lezen in een verkenning naar de toekomst van de kinderopvang die demissionair minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Lees verder bij Nationale Onderwijsgids.
2.5.21

Máxima’s plezier in het moederschap spat ervan af. Al haar vrije tijd gaat naar haar kinderen. Dat bleek bijvoorbeeld op de vrijgezellenlogeerpartij voor prinses Mabel in april 2004. Die was bestemd voor volwassenen, maar Máxima nam baby Amalia mee. Zonder kindermeisje. Zodra Amalia op de basisschool zat, meldde Máxima zich aan als luizenmoeder en overblijfmoeder. Lees verder bij PlusOnline.

1.5.21

Het grote roze vak in de Schijf van Vijf bestaat uit voeding die veel eiwitten bevat. Denk aan vlees en vis en ei en zuivel, maar ook peulvruchten en noten. Het zou mooi zijn als iedereen wat meer plantaardig en wat minder vlees eet. Dat is goed voor jezelf en voor het milieu.
Over noten wil ik iets meer vertellen.

Gezond

In noten zitten eiwitten, maar ook ijzer en vitamine B1 en B12 en vitamine E. Dat is gezond en zeker goed als je weinig vlees eet. Er zit ook veel onverzadigd vet in, dat is een goede soort vet voor je hart. Noten bevatten ook veel calorieën, dat is handig om te weten.

Schijf van Vijf

Alle ongezouten noten staan in de Schijf van Vijf en zijn dus gezond. Het advies is om elke dag een handje ongezouten noten te eten. Ook kun je 1 dag in de week noten in plaats van vlees of vis eten. Of neem eens een pure notenpasta op je brood.

Allergie

Sommige kinderen hebben een notenallergie. Ze kunnen een ernstige of lichte reactie hebben op noten. Advies is om baby’s al heel vroeg (roer)ei en pinda(kaas) en noten(pasta) te geven, zodat ze er juist tolerantie voor opbouwen. Ook als je maar een lichte reactie hebt op noten is het misschien beter ze toch regelmatig te eten, omdat de reactie misschien erger wordt als je het lang niet gegeten hebt.

Groeien

Noten groeien aan bomen. De noot is de droge vrucht in een harde dop. Misschien ken je iemand die een walnotenboom in de tuin heeft. Ook hazelnoten groeien in Nederland, de boom heet een hazelaar. Andere noten groeien meer in warme landen, bijvoorbeeld cashewnoten, amandelen, pecannoten, paranoten of pistachenoten.

Noten Lezen Spel

Misschien denk je bij noten helemaal niet aan eten, maar aan muzieknoten, do re mi fa sol la ti do. De meeste kinderen eten niet elke dag noten. Daarom een klein spelletje met noten in de hoofdrol.

Vraag eerst of er kinderen zijn die allergisch zijn voor noten. Welke noten mogen ze niet? Wat merken ze als ze het toch zouden eten? En hoe is dat, om geen noten te mogen eten?

Vraag dan of de kinderen thuis of op school plaatjes willen zoeken van verschillende soorten noten. Laat ze daarna een tekening maken van een notenbalk. In plaats van muzieknoten plakken ze plaatjes van noten erop. Of ze tekenen de noten op de balk. Of, nog leuker, ze nemen een handje noten mee van thuis, in de broodtrommel, en leggen die op de notenbalk. Kan iemand een liedje zingen? Daarna lekker opeten.

Kinderen die allergisch zijn voor noten kunnen hetzelfde doen met klein fruit zoals bessen.

Rian van Nuland, rianschrijft.blogspot.com

28.4.21